Wątroba pełni kluczowe funkcje w organizmie psa. Jej schorzenia wymagają szybkiej diagnostyki i odpowiedniego leczenia. Zbilansowana dieta wspiera proces rekonwalescencji.
Rola wątroby w organizmie psa
Wątroba to największy gruczoł w ciele psa. Pełni ponad 500 funkcji metabolicznych. Działa jak fabryka, filtr i magazyn substancji. Oczyszcza krew z toksyn i zbędnych produktów. Odpowiada za centralne procesy przemiany materii. Reguluje gospodarkę wodną organizmu.
Narząd ten produkuje żółć niezbędną do trawienia tłuszczów. Wytwarza większość białek krzepnięcia krwi. Magazynuje tłuszcze, cukry oraz witaminy. Gromadzi ważne pierwiastki jak żelazo i miedź. Przekształca białka, tłuszcze i węglowodany. Magazynuje glukozę w postaci glikogenu. Pełni funkcje odpornościowe, filtrując wirusy i bakterie. Wątroba wykazuje zdolności regeneracyjne. Hepatocyty odnawiają się nieustannie. Zbyt duże uszkodzenia mogą jednak zaburzyć jej pracę.
Przyczyny chorób wątroby u psów
Schorzenia wątroby mają różnorodne źródła. Mogą być spowodowane czynnikami środowiskowymi. Wpływają na nie także predyspozycje genetyczne. Zakażenia bakteryjne i wirusowe są częstą przyczyną. Leptospiroza to przykład choroby bakteryjnej. Wirusowe zapalenie wątroby (choroba Rubartha) jest groźne. Choroba Rubartha dotyka głównie młode psy. Zazwyczaj występuje między 5 a 7 miesiącem życia.
Toksyczne substancje uszkadzają wątrobę. Leki dla ludzi są niebezpieczne. Metale ciężkie i toksyny grzybicze szkodzą. Rośliny trujące i produkty chemiczne są groźne. Ksylitol, kakao, czekolada są toksyczne. Cebula i czosnek również mogą zaszkodzić. Błędne karmienie i nadwaga wpływają negatywnie. Dieta bogata w tłuszcze obciąża narząd. Choroby metaboliczne jak cukrzyca są ryzykiem. Nowotwory wątroby mogą być łagodne lub złośliwe. Choroby naczyniowe także wpływają na funkcje narządu. Starzenie się psa zmniejsza zdolność regeneracji.
Niektóre rasy psów są bardziej podatne. Dobermany, Labradory i Cocker Spaniele są w grupie ryzyka. West Highland White Terrier ma skłonność do zwłóknienia. Bedlington terrier i Skye terrier są narażone na choroby genetyczne.
Objawy chorej wątroby u psa
Objawy chorób wątroby bywają trudne do rozpoznania. Często są niespecyficzne. Mogą przypominać inne schorzenia. Uszkodzenie 70-80% miąższu powoduje objawy. W początkowym stadium choroby są niewidoczne.
Typowe objawy to brak apetytu i spadek masy ciała. Pojawiają się mdłości, wymioty i biegunka. Kał może być ciemny, smolisty. Mocz bywa ciemnobrązowy. Występuje żółtaczka błon śluzowych. Oczy i dziąsła stają się zażółcone. Możliwe są wzdęcia i powiększenie brzucha. Pies może odczuwać ból brzucha.
Obserwuje się zmiany w zachowaniu. Pies bywa apatyczny i osłabiony. Może wykazywać senność i niezaradność. Czasem występują nieskoordynowane ruchy. Możliwe są drgawki i śpiączka. Nadmierne ślinienie to kolejny symptom. Problemy z krzepnięciem krwi są groźne. Skłonność do krwawień wzrasta. Może wystąpić gorączka. W ciężkich przypadkach pojawiają się objawy neurologiczne.
Diagnostyka chorób wątroby
Wczesne wykrycie problemu jest kluczowe. Diagnoza opiera się na kilku metodach. Badanie kliniczne to pierwszy krok. Weterynarz ocenia ogólny stan psa. Następnie wykonuje się badania laboratoryjne.
Badania krwi są bardzo ważne. Dostarczają cennych informacji o zdrowiu. Mogą wykryć problemy zanim pojawią się objawy. Oceniają ogólny stan organizmu. Wykrywają infekcje, anemię, problemy z nerkami. Kluczowe jest oznaczenie enzymów wątrobowych. Należą do nich ALT, AST, ALP, GGT, GLDH. Znaczny wzrost tych enzymów wskazuje na uszkodzenie. Podwyższenie ALT świadczy o stanie zapalnym. Badanie poziomu bilirubiny jest istotne. Ocena amoniaku we krwi pomaga zdiagnozować encefalopatię. Badanie moczu może wykazać kryształy moczanu amonu.
Badania obrazowe wspierają diagnozę. Ultrasonografia (USG) jamy brzusznej jest powszechna. Ocenia wielkość i strukturę wątroby. Wykrywa anomalie i zmiany. RTG może być pomocne. W przypadkach neurologicznych stosuje się MRI lub TK.
Biopsja wątroby to „złoty standard” diagnostyczny. Polega na pobraniu tkanki do badania. Umożliwia rozpoznanie zaburzeń struktury. Badanie histopatologiczne ocenia stopień zaawansowania zmian. Biopsję wykonuje się u psów i kotów. Decyzja o biopsji zależy od analizy ryzyka. Wskazania obejmują powiększenie wątroby i podwyższone enzymy. Podejrzenie toksycznego uszkodzenia jest wskazaniem. Marskość, choroby metaboliczne i nowotwory wymagają biopsji. Biopsja aspiracyjna (BAC) używa cienkiej igły. Jest techniką z wyboru przy podejrzeniu nowotworów. Biopsja gruboigłowa (oligobiopsja) ocenia zapalenie i włóknienie. Przeciwwskazania to małopłytkowość i zaburzenia krzepnięcia. Brak doświadczenia lekarza jest przeciwwskazaniem. Głęboka lokalizacja zmiany utrudnia biopsję. Pierwszą biopsję wykonano w Niemczech w 1883 roku.
Przygotowanie do biopsji wymaga zgody właściciela. Po zabiegu zwierzę jest monitorowane. Monitoring trwa 2-4 godziny. Ryzyko powikłań wynosi około 2%. Częściej występują po biopsji gruboigłowej.
Ile kosztują badania krwi dla psa?
Koszt badań krwi dla psa jest zmienny. Zależy od regionu i kliniki. Zakres badań wpływa na cenę. Stan zdrowia zwierzęcia też ma znaczenie. Podstawowy panel kosztuje od 50 do 200 USD. Złożone testy mogą kosztować 300 USD lub więcej. Regularne badania są inwestycją w zdrowie. Warto porównać oferty klinik.
Leczenie chorób wątroby
Leczenie zależy od konkretnej choroby. Wczesna diagnoza poprawia rokowania. Stosuje się leczenie farmakologiczne. Podaje się antybiotyki w przypadku infekcji. Dożylne wlewy nawadniają organizm. Stosuje się witaminy i preparaty wspomagające. Metionina i cholina wspierają wątrobę. Preparaty na regenerację to np. Essentiale. Leki hepatoprotekcyjne są kluczowe. Leczenie przyczynowe usuwa źródło problemu. W ciężkich przypadkach możliwa jest operacja.
Nie wolno leczyć psa domowymi metodami. Leki dla ludzi mogą być bardzo szkodliwe. Podawaj leki tylko na zalecenie weterynarza. W przypadku choroby Rubartha leczenie łagodzi objawy. Szczepienie jest jedyną profilaktyką. Leptospiroza jest uleczalna przy szybkim wykryciu. Zaawansowana leptospiroza może wymagać transfuzji.
Dieta wątrobowa dla psa
Dieta jest ważnym elementem leczenia. Powinna zmniejszać obciążenie narządu. Musi dostarczać niezbędne składniki odżywcze. Wspiera regenerację tkanek wątrobowych. Dieta powinna być lekkostrawna. Ogranicza się w niej białko i miedź. Należy unikać tłustego mięsa. Produkty bogate w miedź są wykluczone. Zbyt duża ilość tłuszczu szkodzi. Unikaj przetworzonej żywności. Słodycze, sól i alkohol są zabronione.
W diecie dominują łatwostrawne węglowodany. Ryż, ziemniaki i bataty są zalecane. Warzywa są ważnym składnikiem. Buraki, brokuły i szpinak są korzystne. Można podawać seler i marchewki. Węglowodany o niskim indeksie glikemicznym są dobre. Brązowy ryż jest dobrym wyborem. Wprowadzaj małe ilości owoców i warzyw. Podawaj wysokowartościowe białko w ograniczonej ilości.
Gotowe karmy weterynaryjne są polecane. Karmy typu 'hepatic’ są łatwo przyswajalne. Mają obniżoną ilość białka i miedzi. Zawierają zwiększoną ilość tłuszczów i witamin. Mogą mieć lepszy smak dla wybrednych psów. Jeśli pies nie chce jeść karmy, można stosować dietę domową. Dietę domową ustala weterynarz lub dietetyk. W pierwszej fazie choroby konsultacja z weterynarzem jest konieczna.
Podawaj posiłki częściej w mniejszych porcjach. Podział na 4-6 posiłków dziennie ułatwia trawienie. Zmniejsza to obciążenie wątroby. Przestrzegaj konsekwentnie przyzwyczajania do diety.
- Skonsultuj dietę z weterynarzem.
- Stosuj lekkostrawne węglowodany.
- Podawaj minerały i witaminy (grupa B, wapń).
- Wprowadzaj małe ilości owoców i warzyw.
- Podziel dzienną porcję na mniejsze posiłki (4-6).
- Rozważ gotowe karmy weterynaryjne typu 'hepatic’.
Suplementacja wspierająca wątrobę
Suplementy mogą wspomagać leczenie. Warto stosować preparaty wspierające. Ostropest plamisty jest często polecany. Zawiera sylimarynę, która działa ochronnie. Mleczko ostu jest formą ostropestu. Kwasy omega-3 działają przeciwzapalnie. Witamina E i selen to antyoksydanty. L-karnityna wspiera metabolizm tłuszczów. Witaminy z grupy B, C i E są ważne. Kurkumina ma właściwości przeciwzapalne.
Suplementacja powinna być skonsultowana z weterynarzem. Nie podawaj psu suplementów przeznaczonych dla ludzi. Preparaty weterynaryjne są dostosowane do potrzeb zwierząt. Przykładowe suplementy to Naturkraft Pro-1, Naturkraft Pro-4, Lebe – flüssig, Petmin.
Regeneracja wątroby u psa
Wątroba ma dużą zdolność regeneracji. Hepatocyty (komórki wątrobowe) odnawiają się. Uszkodzenie poniżej 70-80% miąższu pozwala na regenerację. Pełne wyzdrowienie jest możliwe przy wczesnej diagnozie. Odpowiednie leczenie wspiera proces regeneracji. Przewlekłe uszkodzenia mogą prowadzić do marskości. Marskość wątroby jest nieuleczalna. Wątroba z marskością nie regeneruje się w pełni. Rola właściciela to poprawa komfortu życia psa.
Zapobieganie chorobom wątroby
Profilaktyka jest bardzo ważna. Regularne badania pomagają wczesne wykrycie. Zaleca się wizyty kontrolne co najmniej raz w roku. Badania krwi są kluczowe w profilaktyce. Unikanie toksyn i substancji trujących jest konieczne. Zabezpiecz dom przed niebezpiecznymi produktami. Stosuj zbilansowaną i zdrową dietę. Unikaj pokarmów bogatych w tłuszcz i przetworzonych. Zapewnij odpowiednią aktywność fizyczną. Kontroluj wagę psa, otyłość zwiększa ryzyko. Regularne szczepienia chronią przed infekcjami. Szczepienie przeciw chorobie Rubartha jest zalecane. Szybka interwencja weterynaryjna jest kluczowa. W przypadku niepokojących objawów skonsultuj się z weterynarzem.
- Regularnie badaj psa u weterynarza.
- Stosuj zbilansowaną dietę, unikaj nadwagi.
- Zabezpiecz dom przed toksynami (leki, chemikalia, rośliny).
- Szczep psa przeciw chorobom zakaźnym.
- Obserwuj psa i reaguj na objawy.
Czy zioła mogą wspierać chorą wątrobę psa?
Tak, niektóre zioła są pomocne. Ostropest plamisty jest dobrze znany. Zawiera sylimarynę o działaniu ochronnym. Stosowanie mieszanek ziołowych jest opcją. Należy skonsultować to z weterynarzem. Suplementacja ziołowa powinna być kontrolowana.
Jak często badać krew psa?
Częstotliwość zależy od wieku i stanu zdrowia. Zaleca się badania profilaktyczne raz w roku. U starszych psów lub z chorobami częściej. Weterynarz ustali optymalny harmonogram badań.
Czy chora wątroba u psa boli?
Sama wątroba nie ma wielu zakończeń nerwowych. Ból może wynikać z powiększenia narządu. Ucisk na sąsiednie struktury powoduje dyskomfort. Objawy bólowe są możliwe przy zapaleniu lub nowotworach. Ból brzucha jest jednym z objawów.
Równie ciekaw