Czerniak u psa to groźny nowotwór. Wymaga szybkiej diagnozy i leczenia. Poznanie objawów ratuje życie zwierzęcia.
Co to jest czerniak u psa?
Czerniak wywodzi się z komórek barwnikowych. Nazywamy je melanocytami. Jest to stosunkowo częsty nowotwór u psów. Dotyka szczególnie psy z intensywną pigmentacją. Rzadziej występuje u kotów. Czerniak jest agresywnym nowotworem. Może szybko się rozprzestrzeniać. Jest jednym z najgroźniejszych schorzeń u psów.
Objawy czerniaka u psa
Objawy czerniaka u psów są różnorodne. Mogą być mylone z innymi chorobami skóry. Wczesne objawy to zmiany skórne. Pojawiają się ciemne plamy lub guzki. Zmiany dotyczą też zachowania psa. Obserwujemy utratę apetytu.
Czerniak w jamie ustnej
Czerniak jamy ustnej jest najczęstszym nowotworem w tej lokalizacji. Charakteryzuje się agresywnym wzrostem. Ma wysokie ryzyko przerzutów. Leczenie bywa trudne. Objawy w jamie ustnej obejmują brak apetytu. Pies ma trudności z jedzeniem. Pojawia się nadmierne ślinienie. Charakterystyczny jest nieprzyjemny zapach z ust. Występują krwawienia. Trudności z połykaniem sygnalizują problem. Widoczne są zmiany w dziąsłach. Pojawiają się guzki i owrzodzenia.
Jak wygląda czerniak w jamie ustnej psa?
Czerniak w jamie ustnej psa często przybiera postać ciemnych guzków lub owrzodzeń na dziąsłach, języku lub podniebieniu.
Czerniak na skórze
Czerniaki skórne często mają charakter niezłośliwy. Guz jest widoczny. Zwykle ma ciemną barwę. Może to być nowy guz. Może to być zmiana w znamieniu. Zwróć uwagę, czy zmiana jest nierówna. Obserwuj, czy zmienia kolor lub wielkość. Czerniak na skórze często jest ciemną zmianą. Najczęściej pojawia się na brzuchu. Występuje na bokach i łapach. Czasem czerniaki są pozbawione barwnika. Nazywamy je czerniakami bezbarwnikowymi.
Czerniak na pazurach
Czerniaki łożyska pazura są najczęściej złośliwe. Zmiany na pazurach prowadzą do obrzęków. Może dojść do odpadnięcia pazura. Pies może mieć problemy z poruszaniem się. Czerniak na pazurach powoduje zmiany koloru pazura. Zmienia się jego kształt i struktura. Pazur staje się miękki. Może być pokryty guzkami lub brodawkami.
Ogólne objawy
Zmiany w zachowaniu psa są sygnałem alarmowym. Należą do nich ospałość. Pies traci apetyt. Zmieniają się jego nawyki. Problemy z oddychaniem lub połykaniem mogą wskazywać na zaawansowany czerniak. Nowotwór może prowadzić do utraty apetytu. Pies traci masę ciała. Odczuwa ból i dyskomfort. Mogą pojawić się przerzuty. Prowadzą one do poważnych komplikacji zdrowotnych.
Kto jest narażony na czerniaka?
Czerniak najczęściej pojawia się u zwierząt w podeszłym wieku. Może dotknąć też młodsze osobniki. Niektóre rasy są bardziej podatne. Należą do nich teriery szkockie. Golden retrievery są w grupie ryzyka. Pudle i jamniki też. Boksery i schnauzery są bardziej narażone. Najbardziej narażone są czworonogi z intensywną pigmentacją skóry.
Które rasy psów są najbardziej narażone na czerniaka?
Rasy takie jak teriery szkockie, golden retrievery, pudle, jamniki, boksery i schnauzery mają większe predyspozycje do zachorowania na czerniaka.
Diagnostyka czerniaka u psa
Rozpoznanie czerniaka u psa jest wyzwaniem. Wczesna diagnoza znacząco poprawia rokowania. Diagnostyka wymaga dokładnych badań. Obejmuje wywiad z właścicielem. Kluczowe jest badanie kliniczne. Podstawą diagnostyki jest biopsja. Wykonuje się biopsję cienkoigłową lub wycinek. Materiał bada się histopatologicznie. Czasem potrzebna jest cytologia aspiracyjna. Zalecane są badania dodatkowe. Często zaleca się badania krwi. Wykonuje się USG jamy brzusznej. Robi się RTG klatki piersiowej. Badania obrazowe pomagają ocenić rozsiew. Tomografia komputerowa (CT) lub rezonans magnetyczny (MRI) są pomocne. Immunohistochemia bywa potrzebna. Diagnoza opiera się na badaniu klinicznym i biopsji. Dodatkowo wykonuje się badania obrazowe i krwi.
Jakie badania są kluczowe w diagnozie czerniaka u psa?
Najbardziej kluczowe jest wykonanie biopsji lub wycinka do badania histopatologicznego. Często zaleca się także badania krwi, USG jamy brzusznej oraz RTG klatki piersiowej.
Metody leczenia czerniaka u psa
Po postawieniu diagnozy dobiera się indywidualny plan leczenia. Metody leczenia są różnorodne. Obejmują chirurgię. Stosuje się radioterapię. Chemioterapia jest jedną z opcji. Immunoterapia stanowi nowoczesne podejście. Terapia celowana to nowość. Ważna jest terapia wspomagająca. Niezbędna bywa opieka paliatywna.
Chirurgia onkologiczna
Najskuteczniejszą metodą leczenia czerniaka jest chirurgia. Polega na usunięciu guza. Operację wykonuje się z dużym zapasem tkanki. Przy zmianach skóry mniejszych niż 1 cm wystarcza operacja z marginesem zdrowych tkanek. W przypadku czerniaka jamy ustnej może być konieczne usunięcie fragmentu kości. Jeśli zajęta jest kość, usuwa się jej fragment. Czerniak na palcach wymaga amputacji palca.
Radioterapia
Radioterapia jest jedną z metod terapii onkologicznej. Może opóźnić odrastanie guza. Reakcja na radioterapię jest wysoka. Obserwuje się ją u 82-94% pacjentów. Radioterapia w Polsce jest mało popularna. Stosuje się radioterapię megawoltową (RTWet). Czas przeżycia po radioterapii wynosi od 5,3 do 11,9 miesięcy.
Chemioterapia
Chemioterapia jest stosowana w leczeniu czerniaka. Spowalnia wzrost nowotworu. Hamuje rozsiew nowotworu. Odpowiedź na chemioterapię wynosi 18-28%. Jest stosowana rzadziej niż chirurgia.
Immunoterapia
Immunoterapia stymuluje układ immunologiczny psa. Przykładem jest szczepionka ONCEPT. Zawiera ona gen ludzkiej tyrozynazy. Połowa psów po stosowaniu szczepionki żyje co najmniej 389 dni. Psy bez szczepionki żyją krócej. Czas przeżycia bez szczepionki to mniej niż 150 dni. Przy zaawansowaniu III/IV stopnia bez szczepionki żyją 60-90 dni.
„Połowa psów po stosowaniu szczepionki żyje co najmniej 389 dni.” – dr n. wet. Dariusz Jagielski onkolog weterynaryjny
Elektrochemioterapia
Elektrochemioterapia to nowa metoda leczenia. Polega na ostrzyknięciu tkanek lekami. Leki są przeciwnowotworowe. Jest to innowacyjna terapia.
Rokowanie i dalsze postępowanie
Rokowanie przy czerniaku złośliwym jest zróżnicowane. Może być dobre do złego. Rokowanie zależy od stopnia zaawansowania choroby. Lokalizacja guza ma znaczenie. Obecność przerzutów wpływa na rokowanie. Mniejsze guzki wykryte we wczesnym stadium mogą być całkowicie wyleczalne. Wielkość guza powyżej 2 cm skraca czas przeżycia. Czerniaki jamy ustnej i pazurów często dają odległe przerzuty. Przerzuty pojawiają się w płucach i narządach. Potencjał przerzutowy czerniaka jamy ustnej to 32-40%. Potencjał przerzutowy czerniaka skóry to 30-75%. Jeśli węzły chłonne są powiększone, pobiera się bioptat.
Średni czas przeżycia psa po chirurgicznym usunięciu czerniaka wynosi 6-8 miesięcy. Dotyczy to przypadków bez dodatkowego leczenia. Czas przeżycia po usunięciu fragmentu żuchwy to 7-17 miesięcy. Po usunięciu fragmentu szczęki to 5-10 miesięcy. Czas przeżycia po operacji wynosi od 6 do 8 miesięcy.
Zapobieganie i opieka nad psem z czerniakiem
Wczesne wykrycie zwiększa szanse na skuteczne leczenie. Szybka diagnostyka i leczenie zwiększają szanse. Mogą też wydłużyć życie psa. Regularne badania skóry psa są kluczowe. Kontroluj skórę co najmniej raz w miesiącu. Obserwuj zachowanie psa. Zwracaj uwagę na wygląd skóry. Konsultuj wszelkie zmiany skórne z weterynarzem. W przypadku zauważenia niepokojących zmian, udaj się do kliniki weterynaryjnej. Regularne wizyty u weterynarza są kluczowe w opiece. Dotyczy to szczególnie starszych psów. Zbilansowana dieta wspiera układ immunologiczny. Dieta bogata w antyoksydanty jest wskazana. Aktywność fizyczna utrzymuje dobrą kondycję psa. Monitorowanie stanów węzłów chłonnych jest ważne. Regularne kontrole lekarsko-weterynaryjne są niezbędne po wykryciu czerniaka. Kontrole po leczeniu są konieczne.
- Regularnie badaj skórę psa.
- Obserwuj zachowanie i wygląd skóry.
- Konsultuj niepokojące zmiany z weterynarzem.
- Dba o zbilansowaną dietę bogatą w antyoksydanty.
- Zapewnij psu odpowiednią aktywność fizyczną.
- Usuwaj guzy z dużym zapasem tkanki.
- Monitoruj stan węzłów chłonnych.
- Wykorzystuj nowoczesne metody leczenia.
- Umów wizytę w klinice weterynaryjnej.
Wczesne wykrycie zwiększa szanse na wyleczenie. Małe, wczesne guzki mają wysokie szanse na wyleczenie.
Równie ciekaw