Kleszcz u psa stanowi poważne zagrożenie zdrowotne. Te małe pajęczaki przenoszą groźne choroby. Właściciel musi wiedzieć, jak poprawnie reagować na ugryzienie.
Czym są kleszcze i gdzie występują?
Kleszcze to niewielkie pajęczaki. Żywią się krwią ludzi oraz zwierząt. Dzielą się na trzy główne rodziny. Należą do nich kleszcze twarde (Ixodidae) i miękkie (Argasidae). Cykl rozwojowy kleszcza trwa zwykle dwa do trzech lat. Kleszcz przechodzi przez stadia larwy, nimfy i osobnika dorosłego. Pajęczaki spędzają dziewięćdziesiąt procent życia poza żywicielem. Mogą przetrwać bez jedzenia od kilku miesięcy do kilku lat. Kleszcze są aktywne od wiosny do jesieni. Potrzebują temperatury co najmniej siedmiu stopni Celsjusza. Przy łagodnych zimach pozostają aktywne cały rok.
Kleszcze czatują na spodniej stronie liści traw. Znajdziesz je w parkach, lasach i ogrodach. Występują też na trawnikach przed domem. Kleszcze znajdują żywiciela wyczuwając ciepło. Reagują również na wilgoć i wibracje ciała. Ugryzienie kleszcza jest bezbolesne. Dzieje się tak dzięki substancjom znieczulającym w ślinie. Kleszcz potrzebuje około trzech dni karmienia. Wtedy jest pełny i opuszcza gospodarza. Może pozostać przyczepiony od dwóch dni do dwóch tygodni. Czas zależy od stadium rozwoju. Po pełnym nakarmieniu kleszcz zwykle odpada i umiera. Może jednak przenieść choroby na gospodarza.
Zagrożenia związane z kleszczami u psów
Ugryzienie psa przez kleszcza to poważne zagrożenie. Pajęczaki przenoszą wiele patogenów. Są to bakterie, wirusy i pierwotniaki. Należą do nich Babesia canis, Ehrlichia, Borrelia burgdorferi. Choroby odkleszczowe u psów bywają bardzo groźne. Babeszjoza jest przykładem choroby. Może prowadzić do śmierci zwierzęcia. W większości przypadków bez leczenia śmiertelność wynosi dziewięćdziesiąt osiem procent. Choroby mogą mieć ostry przebieg. Niosą ryzyko poważnych powikłań. Uszkadzają nerki, wątrobę i trzustkę. Wywołują reakcje zapalne. Mogą prowadzić do niewydolności wielonarządowej. Ryzyko zakażenia rośnie z czasem żerowania kleszcza. Borelioza wymaga minimum jednego do dwóch dni karmienia. Inne choroby mogą być przeniesione już w ciągu trzech do sześciu godzin. Organizm psa nie obroni się sam. Potrzebna jest pomoc specjalisty.
Choroby mogą mieć ukryte objawy. Zwierzę może chorować długo bez wyraźnych symptomów.
Najczęstsze choroby odkleszczowe u psów
Kleszcze przenoszą wiele groźnych chorób. Najczęstsze z nich to babeszjoza i borelioza. Występują też anaplazmoza i erlichioza. Mniej znana jest hepatozoonoza. Inne choroby to bartonelloza i hemoplazmoza. Kleszcze przenoszą też wirusowe zapalenia mózgu i rdzenia kręgowego. Objawy chorób odkleszczowych mogą pojawić się późno. Czasem mija nawet do dwóch miesięcy od ugryzienia. Wspólne syndromy to gorączka i apatia. Pies może stracić apetyt i wymiotować. Często występuje ogólne osłabienie.
Babeszjoza objawia się gorączką. Pies traci apetyt i staje się apatyczny. Charakterystyczna jest żółtaczka. Wzrasta tętno i oddechy. Mogą pojawić się blade błony śluzowe i biegunka. Mocz bywa ciemny. Okres inkubacji babeszjozy wynosi od czterech do piętnastu dni. Borelioza objawia się kulawizną. Występuje gorączka i obrzęki stawów. Możliwe są zaburzenia neurologiczne. Czasem pojawia się obrzęk węzłów chłonnych. W skrajnych przypadkach rozwija się niewydolność nerek. Okres inkubacji boreliozy wynosi około dwóch do pięciu miesięcy. Objawy mogą pojawić się nawet po roku od zakażenia. Anaplazmoza daje objawy takie jak apatia. Pies traci apetyt i ma gorączkę. Może wystąpić kulawizna i sztywność chodu. Objawy pojawiają się zwykle od tygodnia do dwóch tygodni od ugryzienia. Erlichioza charakteryzuje się gorączką. Pies jest apatyczny. Traci apetyt. Węzły chłonne są powiększone. Czasem występują krwawienia. Objawy pojawiają się od tygodnia do trzech tygodni. Hepatozoonoza to mniej znana choroba. Objawia się gorączką i osłabieniem. Pies odczuwa ból mięśni. Choroba rozwija się zazwyczaj kilka dni do kilku tygodni po zjedzeniu zakażonego kleszcza.
Jak prawidłowo usunąć kleszcza u psa?
Znalezienie kleszcza na psie może niepokoić. Ważne jest szybkie i prawidłowe usunięcie pasożyta. Kleszcza usuwa się żywego. Nie stosuj domowych metod. Unikaj smarowania tłuszczami. Nie używaj nafty, alkoholu czy lakieru do paznokci. Nie próbuj przypalać kleszcza zapałkami. Takie metody mogą pogorszyć sytuację. Kleszcz może zwymiotować treść jelitową do rany. Zwiększa to ryzyko zakażenia.
Do usunięcia kleszcza użyj specjalnego narzędzia. Dobra jest pęseta lub kleszczołapki. Chwyć kleszcza jak najbliżej skóry. Wykręcaj go energicznie w jedną stronę. Nie szarp. Upewnij się, że usunąłeś całego pasożyta. Po usunięciu kleszcza zdezynfekuj miejsce ugryzienia. Możesz użyć trzyprocentowego nadtlenku wodoru. Wykonuj ekstrakcję w rękawiczkach ochronnych. Zmniejsza to ryzyko przeniesienia patogenów na siebie.
Usunięcie kleszcza w nieprawidłowy sposób może zwiększyć ryzyko infekcji.
Część pajęczaka może pozostać w ciele psa. W takiej sytuacji konieczna jest wizyta u weterynarza.
Oto kroki do prawidłowego usunięcia kleszcza:
- Przygotuj pęsetę lub kleszczołapki.
- Załóż rękawiczki ochronne.
- Chwyć kleszcza tuż przy skórze.
- Wykręcaj go energicznie w jedną stronę.
- Nie szarp ani nie zgniataj pasożyta.
- Po usunięciu zdezynfekuj ranę.
- Obserwuj miejsce ugryzienia.
Co zrobić po usunięciu kleszcza?
Po usunięciu kleszcza nie zapomnij o obserwacji psa. Monitoruj jego stan zdrowia przez kilka tygodni. Obserwuj miejsce ugryzienia. Wczesne rozpoznanie objawów jest kluczowe. Szybka interwencja weterynaryjna zwiększa szanse na skuteczne leczenie. Test na przeciwciała boreliozy można wykonać po czterech tygodniach od ukąszenia. Testy na babeszjozę można wykonać wcześniej. W razie pojawienia się jakichkolwiek niepokojących objawów, natychmiast skonsultuj się z weterynarzem.
Guzek po kleszczu – czy to powód do zmartwień?
Po usunięciu kleszcza może pojawić się guzek. To lokalna reakcja skórna. Występuje na miejscu ugryzienia. Obecność guzka nie oznacza od razu zakażenia. Większość pokleszczowych guzków znika samoistnie. Czasem mogą pozostać na długo. Mogą być wynikiem reakcji na ślinę kleszcza. Bywają efektem reakcji alergicznej. Mogą świadczyć o infekcji bakteryjnej. Czasem to pozostałość po kleszczu. Kluczowe są pierwsze dwa tygodnie po usunięciu. W tym okresie ślady ugryzienia powinny zaniknąć. Jeśli guzek nie znika lub powiększa się, skonsultuj się z weterynarzem.
Obserwuj stan zdrowia psa. Zwracaj uwagę na dodatkowe objawy. Brak poprawy w ciągu dwóch tygodni wymaga konsultacji.
Pamiętaj, że guzek sam w sobie nie jest chorobą, ale może wskazywać na problem.
Skuteczna profilaktyka – jak chronić psa przed kleszczami?
Profilaktyka jest najlepszą ochroną. Regularnie sprawdzaj sierść psa po spacerach. Kleszcze najczęściej wbijają się w konkretne miejsca. Są to okolice głowy i szyja. Sprawdzaj uszy i okolice łonowe. Oglądaj okolice odbytu, pachwiny i wewnętrzną stronę ud. Unikaj spacerów w wysokich trawach. Omijaj zarośla i tereny podmokłe. Dbaj o swój ogród. Koszenie trawnika i usuwanie zarośli zmniejsza ryzyko. Możesz sadzić rośliny odstraszające. Przykładem jest lawenda, rozmaryn czy mięta. Ochrona przed kleszczami powinna trwać długo. Zaleca się ją od lutego do października. Przy łagodnych zimach profilaktyka jest potrzebna przez cały rok.
Regularne kontrole sierści psa pomagają zapobiegać chorobom. Odpowiednia profilaktyka jest podstawą ochrony zdrowia czworonogów. Stosowanie weterynaryjnych preparatów jest konieczne. Pomaga to uniknąć ukąszeń. Zapobiega przenoszeniu chorób.
Wskazówki profilaktyczne:
- Regularnie oglądaj psa po spacerach.
- Szczególnie sprawdzaj typowe miejsca wkłucia kleszczy.
- Unikaj spacerów w wysokiej trawie i zaroślach.
- Utrzymuj porządek w ogrodzie.
- Stosuj weterynaryjne środki ochrony.
- Pamiętaj o profilaktyce przez cały rok przy łagodnej pogodzie.
Dostępne metody ochrony
Na rynku dostępnych jest wiele preparatów przeciwkleszczowych. Mają różne formy aplikacji. Najpopularniejsze to obroże przeciwkleszczowe. Stosuje się też krople aplikowane na skórę (spot-on). Dostępne są spraye. Coraz bardziej popularne są tabletki doustne. Preparaty zawierają aktywne substancje. Należą do nich fipronil, permetryna, imidaklopryd, izoksazoliny. Działają one odstraszająco lub biobójczo. Obroży nie stosuje się u szczeniąt poniżej siedmiu tygodni. Preparaty na bazie fipronilu są bezpieczne dla młodszych szczeniąt. Odstraszacze ultradźwiękowe mogą wspomagać ochronę. Ich skuteczność wynosi około ośmiu miesięcy. Naturalne środki odstraszające nie powinny zastępować weterynaryjnych preparatów. Są one jedynie wsparciem. Dostępne są także szczepienia ochronne. Chronią one przed niektórymi chorobami odkleszczowymi. Szczepienie przeciwko boreliozie jest przykładem. Szczepienia mogą zmniejszyć ciężkość przebiegu choroby. Tabletek i wylewek na kark mogą uratować życie psa.
Najczęściej zadawane pytania (FAQ)
Czy kleszcz sam odpadnie od psa?
Tak, kleszcz po napełnieniu się krwią zwykle odpada. Dzieje się to po około trzech dniach do dwóch tygodni. Po odpadnięciu pasożyt zazwyczaj umiera. Nie czekaj jednak, aż kleszcz odpadnie. Usuń go jak najszybciej.
Czy pies może umrzeć od kleszcza?
Tak, choroby przenoszone przez kleszcze są bardzo groźne. Babeszjoza jest szczególnie niebezpieczna. Bez odpowiedniego leczenia choroby te mogą stanowić śmiertelne zagrożenie dla psa. Wczesna diagnoza i leczenie są kluczowe dla przeżycia.
Czy choroby odkleszczowe u psów są groźne dla ludzi?
Tak, kleszcze przenoszą choroby nie tylko na zwierzęta. Te same pajęczaki mogą zakazić również ludzi. Borelioza jest przykładem choroby. Może być przeniesiona przez kleszcza na człowieka. Ważna jest ochrona zarówno psa, jak i siebie.
Jak często badać psa pod kątem chorób odkleszczowych?
Nie ma sztywnych zaleceń co do częstotliwości badań. Najważniejsza jest regularna obserwacja psa. Reaguj na wszelkie niepokojące objawy. W razie ugryzienia przez kleszcza, monitoruj psa przez kilka tygodni. Testy diagnostyczne można wykonać w przypadku podejrzenia choroby. Test na boreliozę wykonuje się po czterech do sześciu tygodni od ukąszenia.
Równie ciekaw