Kleszcze stanowią poważne zagrożenie dla zdrowia psów. Te niewielkie pasożyty przenoszą groźne choroby. Dowiedz się, jak chronić swojego pupila i co zrobić po ukąszeniu.
Kim są kleszcze i gdzie ich szukać?
Kleszcze to niewielkie pajęczaki. Są pasożytami żywiącymi się krwią. W Polsce występuje 19 gatunków kleszczy. Najbardziej powszechny jest kleszcz pospolity. Spotkasz je w lasach i na łąkach. Występują także na trawnikach miejskich. Parki i ogrody są miejscem ich bytowania. Aktywność kleszczy zależy od temperatury. Żerują od wiosny do jesieni. Potrzebują co najmniej 7°C. Mogą być aktywne nawet zimą. Łagodne zimy sprzyjają ich populacji. Kleszcze mają spłaszczone ciało. Posiadają osiem nóg. Ich kolor waha się od brązowego do czerwonobrązowego.
Kleszcz ma malutką głowę. Znajdują się na niej narządy gębowe. Pasożyty mogą przetrwać długo bez pożywienia. Pozostają w stanie hibernacji zimą. Cykl rozwojowy kleszcza trwa zwykle 2-3 lata. Obejmuje stadia: jajo, larwa, nimfa, osobnik dorosły. Kleszcz może być malutki jak ziarno sezamu. Wczesne formy rozwojowe są bardzo małe.
Jak kleszcz atakuje i co dzieje się po ugryzieniu?
Kleszcze potrafią długo wędrować po sierści psa. Szukają miejsca do wkłucia. Ugryzienie kleszcza jest bezbolesne. Ślina kleszcza zawiera środek znieczulający. Pasożyty żerują od kilku dni do kilku tygodni. Kleszcz pełny może odpaść po 4 dniach. Czasem pozostaje nawet do dwóch tygodni. Typowe miejsca wkłucia na psie to okolice głowy. Sprawdź szyję i uszy. Często znajdują się w okolicy łonowej. Patrz pod ogonem i między palcami. Szukaj na łokciach i pod pachą. Kleszcze lubią ciemne i wilgotne miejsca. Ugryzienie jest trudne do zauważenia.
Gdzie najczęściej kleszcze wbijają się w skórę psa?
Kleszcze najczęściej wybierają miejsca z cieńszą skórą i lepszym ukrwieniem. Szukaj ich w okolicach uszu i głowy. Sprawdź brzuch i lędźwie. Często są pod obrożą. Znajdziesz je pod ogonem i między palcami. Patrz na łokcie i pod pachą. Podbrzusze i pachwiny to też typowe miejsca.
Skuteczne usuwanie kleszcza – krok po kroku
Gdy pies ma kleszcza, usuń go szybko. Im szybciej usuniesz pasożyta, tym mniejsze ryzyko chorób. Użyj pęsety lub specjalnego urządzenia. Dostępne są lassa i haczyki. Chwyć kleszcza jak najbliżej skóry. Wykręć go energicznym ruchem. Unikaj szarpania lub ściskania odwłoka. Możesz urwać głowę pasożyta.
Sprawdź, czy cały kleszcz został usunięty. Zdezynfekuj miejsce ukąszenia. Nie smaruj kleszcza tłuszczami. Nie używaj lakieru do paznokci ani zapałek. To może sprowokować kleszcza. Może wtedy wstrzyknąć więcej śliny. Ślina zawiera niebezpieczne patogeny.
- Użyj rękawic ochronnych.
- Chwyć kleszcza blisko skóry.
- Wykręć kleszcza jednym ruchem.
- Zdezynfekuj miejsce ukąszenia.
- Nie ściskaj ani nie smaruj kleszcza.
W razie niepełnego usunięcia zgłoś się do weterynarza. Obserwuj psa po usunięciu kleszcza. Niepokojące objawy wymagają wizyty u lekarza.
Co zrobić, gdy kleszcz się urwie u psa?
Jeśli główka kleszcza zostanie w skórze, nie panikuj. Spróbuj usunąć pozostałość pęsetą. Zdezynfekuj miejsce dokładnie. Jeśli nie możesz usunąć resztek, udaj się do weterynarza. Lekarz usunie pozostałość bezpiecznie. Obserwuj miejsce ukąszenia. Szukaj oznak infekcji lub stanu zapalnego.
Choroby odkleszczowe u psów – poważne zagrożenie
Ugryzienie przez kleszcza może wywołać poważne choroby. Kleszcze przenoszą wirusy i bakterie. Mogą też przenosić nicienie i pierwotniaki. Choroby odkleszczowe są bardzo niebezpieczne. Mogą prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych. Czasem zagrażają życiu psa. Najczęściej występujące choroby to babeszjoza i borelioza. Inne to anaplazmoza i erlichioza. Odkleszczowe zapalenie mózgu jest rzadsze u psów. Bartoneloza i hepatozoonoza też mogą wystąpić. Dirofilarioza i mykoplasma to kolejne możliwe zagrożenia.
Objawy chorób odkleszczowych pojawiają się różnie. Czasem występują po kilku dniach. Czasem pojawiają się po kilkunastu dniach. Okres inkubacji jest różny dla każdej choroby. Przebiegają często subklinicznie. Czasem objawy pojawiają się nagle. Im dłużej kleszcz żeruje, tym większe ryzyko zarażenia. Zarażenie zwykle dochodzi po 24 godzinach. Przenoszenie patogenów może trwać od 16 do 48 godzin. Zależy to od konkretnej choroby.
Najczęstsze choroby przenoszone przez kleszcze
Babeszjoza – najgroźniejsza choroba
Babeszjoza jest wywoływana przez pierwotniaki Babesia canis. Atakuje czerwone krwinki psa. Powoduje anemię. Może uszkadzać nerki, wątrobę i trzustkę. Jest bardzo groźna dla psa. Może doprowadzić do śmierci w ciągu kilku dni. Babeszjoza przenoszona jest głównie przez kleszcza łąkowego. Pierwotniaki namnażają się w przewodzie pokarmowym kleszcza. Mogą być przekazane transowarialnie. Objawy babeszjozy pojawiają się 1-3 tygodnie po ukąszeniu. Obejmują gorączkę i senność. Pies traci apetyt. Występują wymioty. Charakterystyczny objaw to czerwony mocz. Pies może być osłabiony i apatyczny. Węzły chłonne mogą być powiększone. Czasem występują problemy z oddawaniem moczu. Żółtaczka po kleszczu jest możliwa.
Małgorzata Glema, lekarz weterynarii mówiła o zdrowiu psa latem.
Borelioza – podstępna choroba
Borelioza jest wywoływana przez krętki Borrelia burgdorferi. Przenoszą ją kleszcze z rodzaju Ixodes. U psów atakuje głównie stawy. Może mieć przebieg ostry. Często przebiega subklinicznie. U 95% zakażonych psów jest bezobjawowa. U pozostałych występują objawy. Objawy boreliozy to apatia. Pies może mieć problemy z poruszaniem się. Występują zmiany skórne. Mogą pojawić się trudności z oddawaniem moczu. Inne objawy to wysoka gorączka. Pies traci energię i apetyt. Występują bóle stawów. Możliwy jest niedowład lub padaczka. Obrzęk węzłów chłonnych może wystąpić. Czasem pojawia się biegunka lub wymioty. Pierwsze objawy mogą pojawić się po około 4 miesiącach. Zarażone psy często nie wykazują objawów. Większość zwalcza bakterie układem odpornościowym. Zarażony pies nie nabiera odporności po ozdrowieniu.
Szacunkowo co trzeci kleszcz jest nosicielem Borrelia. Zakażenie dochodzi po 24 godzinach żerowania kleszcza. Nieleczona borelioza jest groźna. Może prowadzić do uszkodzeń serca. Atakuje stawy i nerki. Może wpływać na opony mózgowe. Czasem prowadzi do śmierci.
Anaplazmoza – dwupostaciowe zagrożenie
Anaplazmoza jest wywoływana przez bakterie Anaplasma. Przenoszą ją kleszcze Ixodes i Dermacentor. Występuje w dwóch postaciach. Postać granulocytarna wywołuje Anaplasma phagocytophilum. Postać trombocytarna wywołuje Anaplasma platys. Atakuje różne narządy. Objawy to gorączka i kulawizny. Występuje bladość śluzówek. Możliwa jest biegunka. Inne objawy to powiększone węzły chłonne. Czasem występuje obrzęk kończyn. Pies może być senny. Występuje utrata apetytu i wybroczyny.
Erlichioza – choroba z wybroczynami
Erlichioza jest wywoływana przez bakterie Ehrlichia. Przenoszą ją kleszcze Dermacentor i Rhipicephalus. Erlichioza monocytarna wywoływana jest przez Ehrlichia canis. Ma trzy postacie kliniczne. Objawy to apatia i brak apetytu. Występuje wzrost temperatury. Pies może chudnąć. Mogą pojawić się wymioty i biegunka. Charakterystyczne są krwawienia z błon śluzowych. Występują wybroczyny. Śledziona i węzły chłonne mogą być powiększone. Może wystąpić anemia.
Powikłania po chorobach odkleszczowych
Choroby odkleszczowe mogą prowadzić do poważnych powikłań. Babeszjoza może powodować zapalenie płuc. Może wywołać niewydolność nerek. Możliwe są zapalenia stawów. Występują neurologiczne komplikacje. Borelioza może prowadzić do zapalenia stawów. Może powodować problemy z nerkami. Występuje kłębuszkowe zapalenie nerek. Niewydolność serca jest możliwa. Może dojść do zapalenia mózgu. Niedowład jest rzadkim powikłaniem. Kleszcz może wyrządzić poważne szkody zdrowotne. Mogą to być komplikacje zagrażające życiu.
Zapobieganie ukąszeniom kleszczy – najlepsza ochrona
Najlepszym sposobem jest zapobieganie ukąszeniom. Stosuj środki ochrony przeciw kleszczom. Wybór metody zależy od psa. Zależy od jego stylu życia. Ważne jest jego zdrowie. Ważne są preferencje właściciela. Regularnie stosuj sprawdzone preparaty. Dokładnie sprawdzaj sierść psa po spacerach. Połączenie kilku metod jest najskuteczniejsze.
Metody profilaktyki – preparaty i szczepienia
Dostępne są różne preparaty. Stosuje się krople spot-on. Nakłada się je na skórę. Działają przez około 4 tygodnie. Obroże przeciwkleszczowe są popularne. Działają przez 4-8 miesięcy. Uwalniają substancję czynną. Tabletki doustne są wygodne. Są skuteczne od kilku tygodni do kilku miesięcy. Działają od wewnątrz. Zabijają pasożyty po ugryzieniu. Spraye działają od kilku godzin do kilku dni. Są dobre jako dodatkowa ochrona. Preparaty zawierają substancje chemiczne. Mogą też mieć naturalne składniki odstraszające. Preparaty Fiprex zawierają fipronil. Są skuteczne w eliminacji pasożytów.
Szczepienia przeciw chorobom odkleszczowym są dostępne. Zmniejszają ryzyko poważnych chorób. Dotyczy to na przykład babeszjozy. Szczepionka na boreliozę jest dostępna. Nie istnieje magiczne szczepienie. Nie zabezpiecza przed wszystkimi chorobami. Szczepienie na boreliozę jest skuteczne. Musi być podane odpowiednio. Wymaga serii dawek. Podaje się ją od 12 tygodnia życia. Wymaga dwóch dawek. Odstęp wynosi 2-3 tygodnie. Potem podaje się raz w roku. W rejonach z dużą ilością kleszczy zaleca się trzecią dawkę. Szczepienie nie zapewnia 100% ochrony. Znacząco zmniejsza ryzyko zachorowania. Podanie szczepionki może osłabić układ odpornościowy.
Na odkleszczowe zapalenie mózgu nie ma szczepionki dla psów. Jest dostępna dla ludzi. Brak szczegółowych badań nad skutecznością szczepionek na babeszjozę.
Ile kosztuje szczepienie psa przeciw kleszczom?
Koszt szczepienia na boreliozę waha się. Zazwyczaj wynosi od 50 do 150 zł. Cena może się różnić. Zależy od lokalizacji kliniki. W większych miastach ceny mogą być wyższe. Zależy też od wielkości i wieku psa. Większe psy mogą wymagać większej dawki. Młodsze psy mogą wymagać innego podejścia. Koszt leczenia powikłań boreliozy jest wysoki. Może sięgać kilku tysięcy złotych.
Czy szczepionka na kleszcze dla psa zapewnia pełną ochronę?
Nie, szczepionka na kleszcze nie zapewnia pełnej ochrony. Szczepionka na boreliozę chroni tylko przed tą chorobą. Nie chroni przed innymi chorobami odkleszczowymi. Nie zapobiega samemu ukąszeniu. Nadal konieczne jest stosowanie preparatów. Obroże, krople, tabletki są ważne. Regularne sprawdzanie psa jest kluczowe.
Zachowania prewencyjne – co możesz zrobić?
Regularne sprawdzanie sierści psa jest bardzo ważne. Rób to po każdym spacerze. Szczególnie po spacerach po terenach zalesionych. Obejrzyj psa dokładnie. Sprawdź obszary typowe dla kleszczy. Unikaj spacerów w miejscach wysokiego ryzyka. Dotyczy to wysokich traw i zarośli. Unikaj terenów bagnistych. Zabezpieczaj ogród. Stosuj rośliny odstraszające kleszcze. Należą do nich lawenda i rozmaryn. Kocimiętka też może pomóc. Stosuj bezpieczne opryski. Mogą być na bazie naturalnych olejków. Ograniczaj spacery w sezonie aktywności pasożytów.
- Regularnie sprawdzaj psa po spacerze.
- Unikaj miejsc z wysoką trawą.
- Stosuj rośliny odstraszające w ogrodzie.
- Stosuj preparaty profilaktyczne.
- Nie stosuj preparatów dla ludzi na psa.
Kiedy szukać pomocy weterynaryjnej?
Obserwuj psa po usunięciu kleszcza. Niepokojące objawy wymagają konsultacji. Apatia, osłabienie to sygnały ostrzegawcze. Brak apetytu lub gorączka są niepokojące. Wymioty, biegunka, bladość śluzówek to objawy. Żółtaczka, problemy z poruszaniem się są groźne. Anemia, powiększone węzły chłonne to symptomy chorób. Obrzęki kończyn, wybroczyny wymagają wizyty u weterynarza. W przypadku inwazji kleszczy potrzebna jest natychmiastowa pomoc. Jeśli kleszcz się urwie i nie możesz usunąć resztek, idź do weterynarza. Zasięgnij porady weterynarza. Dotyczy to niepokojących zmian na skórze. Najlepszym sposobem na zabezpieczenie jest wizyta w przychodni. Weterynarz dobierze odpowiednią profilaktykę. Konsultuj wybór metody ochrony z weterynarzem.
Leczenie psa po ukąszeniu zależy od choroby. Wyleczenie z babeszjozy jest możliwe. Wymaga szybkiej reakcji i leczenia. Leczenie babeszjozy wymaga leków. Stosuje się leki przeciwzapalne. Podaje się antybiotyki i witaminy. Leczenie boreliozy trwa około 4 tygodni. Testy na choroby odkleszczowe są dostępne. Wykonuje się je w gabinecie weterynaryjnym. Badania krwi pomagają w diagnozie. W przypadku pogorszenia zdrowia psa, wizyta u weterynarza jest konieczna.
Koszty leczenia i profilaktyki
Koszt szczepienia na boreliozę to około 70 zł. Koszt szczepienia waha się od 50 do 120 zł. Cena szczepienia przeciwkleszczowego to 30-100 zł. Koszt leczenia powikłań boreliozy może sięgać kilku tysięcy złotych. Koszt kropli przeciwkleszczowych to 20-150 zł. Zależy od marki i wagi psa. Porównaj oferty różnych klinik weterynaryjnych. Rozważ pakiety szczepień dla oszczędności. Pamiętaj, profilaktyka jest tańsza niż leczenie.
| Metoda profilaktyki | Czas działania | Orientacyjny koszt (za dawkę/okres) |
|---|---|---|
| Krople spot-on | ok. 4 tygodnie | 20-150 zł |
| Obroża przeciwkleszczowa | 4-8 miesięcy | Zróżnicowany |
| Tabletki doustne | od kilku tygodni do kilku miesięcy | Zróżnicowany |
| Szczepienie na boreliozę | 1 rok (po pełnym cyklu) | 50-150 zł |
Podsumowanie – dbaj o swojego pupila
Kleszcze stanowią realne zagrożenie dla psów. Przenoszą wiele groźnych chorób. Babejszoza i borelioza są najczęstsze. Mogą prowadzić do poważnych powikłań. Wczesne rozpoznanie i szybkie leczenie są kluczowe. Najlepszą obroną jest profilaktyka. Stosuj preparaty przeciwkleszczowe regularnie. Dostępne są obroże i krople. Możesz wybrać tabletki lub spraye. Rozważ szczepienie przeciwko boreliozie. Pamiętaj, szczepienie nie chroni przed wszystkimi chorobami. Nie zapobiega ukąszeniom. Po każdym spacerze dokładnie sprawdzaj psa. Szukaj kleszczy w typowych miejscach. Gdy znajdziesz kleszcza, usuń go szybko i bezpiecznie. Użyj pęsety lub specjalnego narzędzia. Zdezynfekuj miejsce ukąszenia. Obserwuj psa po usunięciu. Niepokojące objawy wymagają wizyty u weterynarza. Konsultuj wybór profilaktyki z lekarzem. Dbanie o regularną ochronę. To inwestycja w zdrowie i życie Twojego psa.
Równie ciekaw